lobby in de zorg – de medisch specialist in dienstverband

Publicatie: ‘DBC-lobby artsen in dienstverband is rijkelijk laat’

Auteur: Fréderik Geerdink, Medisch Vandaag, april 2003

LAD is niet tegen, maar heeft veel vragen

In deze politiek roerige tijden wordt er weer heel wat afgelobbyd door allerlei belangengroepen in de zorg. Reden om drie beroepsgroepen aan de hand van een niet zo soepel verlopen lobby tegen het licht te houden. Wat ging er mis, wat moet er anders? Deze keer: de medisch specialisten in dienstverband.

Anderhalf jaar al vragen ze om aandacht, maar gehoord worden ze niet: de medisch specialisten in dienstverband. Daar zijn er ruim tienduizend van en ze zijn bij monde van belangenorganisatie LAD niet tégen de dbc’s, maar willen de vragen die ze er nog over hebben, wél beantwoord zien. Maar die vragen worden niet eens gehoord, laat staan beantwoord. LAD bureaudirecteur A. van Bolderen: “Dit jaar moet het jaar worden waarin de dbc’s genuanceerder uitgewerkt gaan worden en ik vertrouw erop dat onze punten worden meegenomen.” En zo niet? Dan zijn acties niet uitgesloten, maar voor actie is het nu nog te vroeg, volgens de LAD. “We proberen eerst op andere manieren de aandacht op onze vragen te vestigen.”

Grootste probleem van de LAD is eigenlijk dat ze niet is vertegenwoordigd in de projectgroep DBC 2003. Daarin smeden ZN, de ziekenhuizen, de overheid en de Orde van Medisch Specialisten alle plannen rond de invoering van de dbc’s. De belangen van de specialisten in dienstverband worden vertegenwoordigd door de ziekenhuizen; het gaat immers om hun personeel. Maar om de vragen die de LAD heeft, lijken ze zich binnen de projectgroep niet bijzonder druk te maken. Tenminste, Van Bolderen heeft er nog niets van gemerkt. “We zijn al anderhalf jaar bezig aandacht te vragen voor de positie van onze leden en er wordt wel gezegd dat er rekening mee gehouden wordt, maar in de praktijk zie ik daar nog niets van terug.”

“De LAD had éérder moeten beginnen haar positie duidelijk neer te zetten.”Professioneel lobbyist Michiel Krijvenaar, van Boer & Croon Corporate Communication, is verbaasd te horen dat de LAD-lobby op dit punt al anderhalf jaar actief is. “Rijkelijk kort”, zegt hij, “als je bedenkt dat er al zeker zeven jaar over dit onderwerp wordt gesproken.” In feite, zegt hij, loopt de LAD voortdurend achter de feiten aan. “Ze reageren op wat anderen bepalen, het is heel reactief wat ze doen. Dat kan ik me goed voorstellen, want als je niet vertegenwoordigd bent in de projectgroep, kun je niet zelf de agenda bepalen. Maar ik denk dat het wel anders had gekund. Ze hadden éérder moeten beginnen hun positie duidelijk neer te zetten, zodat er vanaf het begin plaats was geweest voor hun standpunt. Door dat niet te doen, hebben ze in feite gekozen voor een afwachtende houding. En nu kunnen ze niet anders meer dan reageren op wat anderen aangeven.”

Kinderachtig

De belangrijkste vragen van de specialisten in dienstverband gaan over het spanningsveld tussen de productie- en prijsafspraken die straks gemaakt worden tussen verzekeraars en ziekenhuizen, en de afspraken tussen ziekenhuis en specialist die vastliggen in het werknemerscontract. LAD bureaudirecteur Van Bolderen: “Als ziekenhuis en verzekeraar afspreken dat er duizend operaties uitgevoerd moeten worden maar de formatie is afgestemd op achthonderd operaties, hoe wordt dat dan opgelost? Een vrijgevestigde arts kan meer productie gaan draaien en daardoor meer verdienen, maar voor een arts in dienstverband gaat dat niet op.”

Daarbij vraagt de LAD zich af of de prijzen die voor de dbc’s worden afgesproken, mede gebaseerd zullen zijn op de tarieven van vrijgevestigde artsen of dat het salaris van artsen in dienstverband als uitgangspunt zullen dienen. Van Bolderen: “En als de prijsafspraak te scherp blijft, komt dan het aantal fte’s onder druk te staan? En wat betekent dat dan weer voor de productie, die toch gehaald zal moeten worden?”

Ook over de administratieve kant van de dbc’s heeft de LAD nog wel wat vragen. Waarom zou een arts in dienstverband bijvoorbeeld al die administratieve rompslomp op zich nemen, terwijl hij daar zelf, wegens zijn vaststaande salaris, helemaal geen baat bij heeft? “Als je ergens zelf niet beter van wordt, ben je minder gemotiveerd er energie in te steken”zegt Van Bolderen. “Heel kinderachtig misschien, maar zo werkt het wel. Onze suggestie is om de ziekenhuizen een deel van de administratie te laten doen, maar ook over deze kwestie komen we maar niet echt in gesprek met de projectgroep. Laat ik duidelijk zijn: we zijn niet tégen de dbc’s, maar we willen graag dat onze vragen erover worden beantwoord.”

“We weten niet waar we aan toe zijn.”De onzekere politieke situatie van het moment maakt de LAD er niet geruster op. Jaren geleden zou toegezegd zijn dat de kosten van de arbeidsvoorwaarden zouden worden meegenomen in de berekening van de prijs van een dbc, maar Van Bolderen vraagt zich af hoe hard zo’n toezegging is in politiek roerige tijden. “Sinds die tijd zijn er twee kabinetten gevallen en het nieuwe kabinet is nog steeds niet rond. We weten zo niet waar we aan toe zijn.”

Kleurenboek

Van Bolderen blijft actief proberen de vragen die onder zijn achterban leven, op de agenda van de projectgroep te krijgen. Formele en informele gesprekken, lezingen geven, ingezonden stukken naar vakbladen, het moet er allemaal voor gaan zorgen dat er dit jaar meer duidelijkheid komt. Lobbyist Krijvenaar merkt op dat de projectgroep blij zal zijn met die ongevraagde gratis evaluatie van hun werk. “Maar inderdaad, meer kunnen ze niet doen. Hoewel… ik zou als ik hen was niet alleen al die vragen steeds weer naar voren brengen, maar ook vaak laten weten wat er wél goed is, waar je wél achter staat. Een soort ‘kleurenboek’ maken over jouw visie op de dbc’s, zodat er concreet iets ligt waar de projectgroep iets mee kan. Dat maakt je een volwaardiger gesprekspartner waar eerder naar wordt geluisterd.”

En actie voeren om gehoord te worden, is dat een optie? Krijvenaar en Van Bolderen zien er allebei niet veel in. Volgens Krijvenaar is het er te laat voor, volgens Van Bolderen te vroeg. Krijvenaar: “Dat hadden ze jaren geleden moeten doen, om op de een of andere manier tóch een plaats te krijgen in de projectgroep, bijvoorbeeld in de afvaardiging van de ziekenhuizen. Nu is het beter eerst af te wachten wat er straks op tafel ligt.”

Van Bolderen: “Vooralsnog ga ik er vanuit dat we gehoord worden. Tot die tijd proberen we onze individuele leden aan te moedigen op hun eigen werkplek zo goed mogelijk de vinger aan de pols te houden en bijvoorbeeld zitting te nemen in overleg over de dbc’s binnen hun ziekenhuis. Pas als dat allemaal niets uithaalt en uit de uitgekristalliseerde plannen blijkt dat er geen rekening is gehouden met onze achterban, is het tijd voor actie. Dan pas kunnen we gaan overwegen onze medewerking aan de invoering van de dbc’s stop te zetten.”

April 2003