Ben Pauw, grondlegger van Public Affairs
“Een levenshouding”, zo omschrijft Ben Pauw het werk van de Public Affairs-adviseur in een interview, jaren geleden. “Het begint met oprechte belangstelling voor de ander. Dat betekent investeren in mensen. Het gaat niet alleen om wat je komt halen, maar ook wat je teruggeeft zonder dat je er zelf belang bij hebt.” Ben heeft recht van spreken. Op de kop af 25 jaar geleden – in 1986 – vestigde hij zich als zelfstandig adviseur in een tak van sport die hij als het ware nog moest uitvinden. “Als lobbyist”, zou Ben desgevraagd maar met tegenzin – want te plat en oppervlakkig – uitleggen. Public Affairs zei in die tijd niemand iets.
Ben Pauw is op 28 maart 2011 thuis en in bijzijn van zijn vrouw Carla op 67-jarige leeftijd overleden. Hij heeft een kort ziekbed gehad. Drie maanden geleden vierde hij Sinterklaasavond nog opgewekt en gezond met zijn collega’s.
Het beeld van de lobbyist is dat van een snelle jongen. Rijdend in een nog snellere auto, champagne drinkend bij een copieus diner en gebakken lucht verkopend. Ben heeft in zijn leven alles gedaan om dit beeld naar het rijk der fabelen te verwijzen: in perscentrum Nieuwspoort eet hij een broodje Coburger ham, op een tweedehands Tomos-brommer rijdt hij met wapperende jas èn sigaar naar zijn Haagse cliënten (nooit klanten). Niet alleen in zijn levenshouding heeft Ben het begrip lobbyist van inhoud voorzien. Samen met hoogleraar politicologie Rinus van Schendelen heeft hij in talloze publicaties – boeken en artikelen – Public Affairs op de kaart gezet en van een theoretisch kader voorzien.
De eerste cliënt was VNU. Joep Brentjens, toen voorzitter van de Raad van Bestuur, hoefde geen twee keer na te denken om hem in te schakelen. “Het was simpelweg een win-win: VNU ging binding aan met een eersteklas adviseur en Ben kreeg een uitstekende startpositie voor zijn nieuwe onderneming”, blikt hij terug. Zijn stijl omschrijft Brentjens als “bescheiden en sympathiek”. Nimmer op de voorgrond en altijd op basis van argumenten. “Ben leefde zich intens in de strategie van het bedrijf in, zowel bij de betrokken partijen als de daarbij in aanmerking komende overheden. Daarmee kon hij partijen aan tafel krijgen en voorbereidende gesprekken voeren.”
Het is de rode draad in zijn werk. Ben is niet de lobbyist die even een kop koffie komt drinken als hij iets wil van een gezagsdrager, met een boodschappenlijstje op zak. Ben analyseert, signaleert en zet zijn creativiteit in. Hij komt pas op de koffie als hij een oplossing in spé heeft. Hij denkt mee en stuurt op wat haalbaar is. En dat begint met tegenspel aan zijn cliënt: menigeen heeft eerst een lesje in realisme gekregen. Juist door dit realisme worden deuren voor hem geopend, waar anderen die moeten forceren. In ieder geval één keer per jaar opent Ben de deur voor iedereen die “er toe doet”, tijdens de Haagse Nazomerborrel altijd vlak vóór Prinsjesdag. De HNB is nog steeds een instituut.
Ben was een man van perfectie en details. Maar hij was ook een man met humor en inlevingsvermogen. Op Sinterklaasavond zet hij “zie ginds komt de stoomboot” in op zijn trekharmonica. Tijdens een diner met collega’s maakt hij een bril van het juist geserveerde gerecht èn zet hem op. Een studente die als secretaresse bijspringt en naarstig op zoek is naar een kamer? Ben schiet, zoals altijd, te hulp.
Ben is altijd meer geweest dan gewoon een collega, of gewoon een adviseur. Praktisch iedereen wie met of voor hem werkte, werd een kennis of een vriend. Vriendschap en goede betrekkingen vallen of staan met vertrouwen, zo wist Ben. Meer dan iets anders heeft hij er zijn werk van gemaakt om dit vertrouwen niet te beschamen.